In de zorgsector is momenteel volop discussie gaande over ZZP’ers in de zorg en de gevolgen van nieuwe regels en beleidsmaatregelen. De overheid voert aan dat deze veranderingen de stabiliteit in de zorgsector kunnen verbeteren en bijdragen aan solidariteit binnen het systeem. Maar wat betekent dit nu eigenlijk voor ZZP’ers in de zorg?

Gedwongen zelfstandigheid of gedwongen dienstverband?
Over ZZP’ers doen al jaren hardnekkige verhalen de ronde. Ze zouden vaak gedwongen zijn om als zzp’er te werken en hun financiële situatie wordt als precair voorgesteld. Daardoor zouden ze een grote aanslag plegen op ons sociale stelsel, waaraan ze bovendien maar mondjesmaat bijdragen. Maar het beeld dat opdoemt uit onafhankelijk onderzoek door SEOR staat echter haaks op deze aannames. Veruit de meeste zelfstandigen hebben uit overtuiging voor het ZZP-schap gekozen. Bovendien is het overgrote merendeel van de ZZP’ers financieel onafhankelijk genoeg om het bij economische tegenwind minimaal een halfjaar financieel uit te houden.

Ondanks dat zorgen de nieuwe regels en beleidsmaatregelen dat deze ZZP’ers, die juist bewust gekozen hebben voor zelfstandig ondernemerschap, steeds meer de richting van een dienstverband in worden geduwd.

Overheidsbeleid
Het nieuwe overheidsbeleid is erop gericht om ZZP’ers in de zorg te stimuleren om vaker in loondienst te gaan werken. De gedachte hierachter is dat dit zorgt voor een meer stabiele basis in de sector en dat het bijdragen aan sociale premies en andere collectieve voorzieningen door alle zorgprofessionals bijdraagt aan solidariteit. Voor de overheid zijn zekerheid en voorspelbaarheid belangrijke kernwaarden in de zorg en werken in loondienst past, volgens hen, beter bij deze visie.

Gevolgen voor ZZP’ers
Voor ZZP’ers kunnen deze veranderingen echter ook praktische gevolgen hebben. Een overstap naar loondienst kan bijvoorbeeld invloed hebben op de manier waarop belasting wordt geheven en welke toeslagen beschikbaar blijven, zoals huurtoeslag en kinderopvangtoeslag. De regels rondom deze toeslagen zijn anders voor werknemers in loondienst dan voor ZZP’ers.

Daarnaast kan het voor ZZP’ers die overstappen naar loondienst betekenen dat hun flexibiliteit afneemt. In loondienst zijn werktijden en opdrachten vaak minder flexibel en moeten medewerkers zich houden aan vaste roosters en afspraken. Dit kan een verschil maken voor ZZP’ers die juist zelfstandig werkten om meer vrijheid te hebben over waar, wanneer en hoeveel ze werken.

Op de werkvloer
De recente beleidsmaatregelen die ZZP’ers in de zorg richting loondienst duwen, hebben ingrijpende gevolgen voor de werkvloer. Iets wat wellicht pas uitwerking heeft op langere termijn, maar een onderwerp wat momenteel ook binnen zorgorganisaties onderwerp van gesprek is.

Voor veel ZZP’ers betekent de overstap naar loondienst verlies van flexibiliteit, wat hun werk-privébalans kan verstoren. Dit verlies aan autonomie verhoogt het risico op werkstress en uitval; onderzoek van TNO en het CBS wijst uit dat minder controle over werktijden en toenemende financiële druk bijdragen aan werkstress en burn-outklachten. Voor ZZP’ers die de balans tussen werk en privé juist in hun eigen handen willen houden, betekent dit een grote verandering. Door de verhoogde stress, verminderde motivatie en lagere energie van deze zorgverleners kan ook de kwaliteit van zorg die zij leveren achteruitgaan, wat uiteindelijk niet alleen henzelf maar ook de cliënten raakt.

Vrijheid van arbeid
Een belangrijk onderwerp in de discussie is de vrijheid van arbeid en de persoonlijke keuze voor zelfstandigheid. Veel ZZP’ers in de zorg hebben gekozen voor zelfstandig werk om de mogelijkheid te hebben hun werk op hun eigen manier in te richten. Zelfstandigheid biedt hen de vrijheid om flexibel te werken en zelf te bepalen hoe zij hun werk willen combineren met andere verantwoordelijkheden in hun leven.

Met de veranderingen die het beleid met zich meebrengt, kan de vrijheid van ZZP’ers om zelfstandig te werken onder druk komen te staan. De overheid benadrukt echter dat loondienst voordelen kan bieden, zoals een vast inkomen, recht op sociale premies en vaste arbeidsvoorwaarden. De vraag die voor veel ZZP’ers speelt is hoe zij hun voorkeuren kunnen blijven combineren met de nieuwe verwachtingen van de sector en of dit uiteindelijk voor alle partijen wel de gewenste situatie oplevert.

Balans tussen flexibiliteit & zekerheid
In de zorgsector blijft de discussie over flexibiliteit versus zekerheid zich ontwikkelen. Zowel de overheid als betrokken organisaties zoeken naar een manier om een werkbare balans te vinden die aansluit bij de behoeften van zowel ZZP’ers als zorginstellingen. De toekomst van zelfstandigheid in de zorg hangt deels af van de verdere ontwikkeling van deze beleidsmaatregelen en de ervaringen van ZZP’ers die zich hieraan aanpassen.

Vooruitblik
Hoe de situatie zich verder zal ontwikkelen, blijft afwachten. Met de komende beleidsbesluiten en de feedback van ZZP’ers zal duidelijk worden welke richting de sector opgaat. Voor ZZP’ers in de zorg is het een periode van veranderingen waarin de balans tussen zelfstandigheid en zekerheid een centrale rol speelt.

PuurZorg
Inmiddels hebben we 17 jaar ervaring in flexibele arbeid binnen de zorgsector. PuurZorg biedt ook de mogelijkheid om in loondienst flexibel te werken, door het werken op uitzendbasis mogelijk te maken. We zijn zeer ambitieus en leergierig op het gebied van ontwikkeling en verdieping in wet- en regelgeving. PuurZorg is samenwerkingspartner van verschillende stakeholders in de branche, brengt regelmatig een bezoek aan de ministeries, heeft verschillende gesprekken gevoerd met De Belastingdienst, houdt kamerbrieven en wetsvoorstellen nauwlettend in de gaten en wordt regelmatig door verschillende media gevraagd om een visie op verschillende vraagstukken.

Mocht je meer informatie willen over bovenstaand onderwerp, neem dan contact met ons op.